اسرار‭ ‬سلامتی‭ ‬یک‭ ‬گله‭ ‬مرغ

رشد‭ ‬توجه‭ ‬بین‌المللی‭ ‬به‭ ‬مقاومت‭ ‬میکروبی،‭ ‬وادار‭ ‬کردن‭ ‬تولیدکنندگان‭ ‬مرغ‭ ‬برای‭ ‬یافتن‭ ‬راه‌هایی‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬حفظ‭ ‬سلامتی‭ ‬پرندگان‭ ‬در‭ ‬سرتاسر‭ ‬جهان‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬کارشناسان‭ ‬تولید‭ ‬غذایی‭ ‬و‭ ‬تغذیه،‭ ‬دست‭ ‬یابی‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬مهم‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬داشتن‭ ‬یک‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬سالم‭ ‬می‌دانند‭.‬
شصت‭ ‬سال‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬کشورها،‭ ‬مواد‭ ‬ضد‭ ‬میکروبی‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬محرک‌های‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬افزایش‭ ‬دهنده‭ ‬بهره‌وری‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬به‭ ‬کار‭ ‬برده‭ ‬می‌شوند‭. ‬تاکنون‭ ‬این‭ ‬گونه‭ ‬فکر‭ ‬می‌شد‭ ‬که‭ ‬چنین‭ ‬مزایایی‭ ‬به‭ ‬علت‭ ‬تحت‭ ‬فشار‭ ‬قرار‭ ‬دادن‭ ‬جمعیت‭ ‬میکروب‌های‭ ‬درون‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬می‌آید،‭ ‬در‭ ‬حالی‭ ‬که‭ ‬این‭ ‬موجودات‭ ‬ظریف‭ ‬می‌توانند‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬رقیبی‭ ‬جدی‭ ‬در‭ ‬مصرف‭ ‬غذایی‭ ‬با‭ ‬میزبان‭ ‬خود،‭ ‬عامل‭ ‬بعضی‭ ‬از‭ ‬بیماری‌ها‭ ‬شوند‭. ‬افزایش‭ ‬نگرانی‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬مقاومت‭ ‬بیماری‌ها‭ ‬به‭ ‬دارو‭ ‬به‭ ‬ممانعت‭ ‬های‭ ‬گسترده‭ ‬ای‭ ‬در‭ ‬زمینه‭ ‬داروهای‭ ‬ضد‭ ‬میکروبی‭ ‬باعنوان‭ ‬محرک‭ ‬رشد‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬اما‭ ‬قدغن‭ ‬کردن‭ ‬مصرف‭ ‬چنین‭ ‬تولیداتی‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬تحمل‭ ‬هزینه‌هایی‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬
در‭ ‬یک‭ ‬نشست‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬سلامت‭ ‬مرغ‌ها‭ ‬در‭ ‬آفریقای‭ ‬جنوبی،‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬شرکت‌کنندگان‭ ‬گفت‭: ‬تخمین‭ ‬زده‭ ‬می‌شود‭ ‬که‭ ‬حذف‭ ‬محرک‌های‭ ‬رشد‭ ‬ضدمیکروبی‭ ‬از‭ ‬مرغداری‌ها‭ ‬می‌تواند‭ ‬به‭ ‬کاهش‭ ‬۲‭ ‬تا‭ ‬۸‭ ‬درصدی‭ ‬وزن‭ ‬گیری‭ ‬روزانه‭ ‬مرغ‌ها‭ ‬و‭ ‬یک‭ ‬تا‭ ‬پنج‭ ‬درصدی‭ ‬ضریب‭ ‬تبدیل‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬منجر‭ ‬شود‭. ‬از‭ ‬سال‭ ‬۲۰۰۶‭ ‬که‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬مواد‭ ‬در‭ ‬اروپا‭ ‬ممنوع‭ ‬گردید،‭ ‬دامنه‭ ‬گسترش‭ ‬برهم‭ ‬خوردن‭ ‬توازن‭ ‬میکروبی‭ ‬و‭ ‬ظهور‭ ‬بیماری‌هایی‭ ‬از‭ ‬قبیل‭ ‬Necrotic enteritis‭ ‬،‭ ‬افزایش‭ ‬یافته‭ ‬است‭.‬
یکی‭ ‬از‭ ‬دلایل‭ ‬تولید‭ ‬مواد‭ ‬ضد‭ ‬میکروبی‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میزان‭ ‬گسترده،‭ ‬کمک‭ ‬به‭ ‬حفظ‭ ‬و‭ ‬کنترل‭ ‬و‭ ‬رشد‭ ‬باکتری‌های‭ ‬بیماری‌زا‭ ‬در‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬پرندگان‭ ‬است،‭ ‬بنابراین‭ ‬اتخاذ‭ ‬روش‌هایی‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬کاهش‭ ‬تاثیر‭ ‬محرک‌های‭ ‬رشد‭ ‬ضدمیکروبی،‭ ‬باید‭ ‬عنوان‭ ‬راهکار‭ ‬اصلی‭ ‬در‭ ‬سلامت‭ ‬این‭ ‬سیستم‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬گرفته‭ ‬شود‭. ‬در‭ ‬چنین‭ ‬شرایطی‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬سالم‭ ‬به‭ ‬منزله‭ ‬‮«‬جام‭ ‬مقدس‮»‬‭ ‬در‭ ‬رشد‭ ‬مرغ‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬سلامت‭ ‬و‭ ‬رفاه‭ ‬آنها‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭. ‬هرگونه‭ ‬ناهماهنگی‭ ‬و‭ ‬درهم‭ ‬ریختگی‭ ‬در‭ ‬جمعیت‭ ‬میکروبی‭ ‬روده‭ ‬ها،‭ ‬تاثیری‭ ‬منفی‭ ‬بر‭ ‬هضم‭ ‬و‭ ‬جذب‭ ‬غذا‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬نوبه‭ ‬خود‭ ‬برعملکرد‭ ‬و‭ ‬سلامت‭ ‬پرندگان‭ ‬اثر‭ ‬می‌گذارد،‭ ‬موثر‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭.‬
مرغداری‌های‭ ‬مدرن‭ ‬گوشتی‭ ‬و‭ ‬تخمگذار،‭ ‬تحت‭ ‬شرایط‭ ‬ایمنی‭ ‬شدیدی‭ ‬جهت‭ ‬تولید‭ ‬هر‭ ‬چه‭ ‬بیشتر‭ ‬گوشت‭ ‬و‭ ‬تخم‭ ‬مرغ‭ ‬در‭ ‬کوتاه‌‌ترین‭ ‬زمان‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬کمترین‭ ‬مقدار‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬مواجه‭ ‬هستند‭. ‬برای‭ ‬رسیدن‭ ‬به‭ ‬اهداف‭ ‬تولید،‭ ‬جوجه‌های‭ ‬گوشتی‭ ‬باید‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬زمان‭ ‬پنج‭ ‬هفته‭ ‬ای‭ ‬از‭ ‬۴۰‭ ‬گرم‭ ‬وزن‭ ‬اولیه‭ ‬در‭ ‬روز‭ ‬اول‭ ‬به‭ ‬1/8‭ ‬تا‭ ‬۲‭ ‬کیلوگرم‭ ‬برسند‭ ‬و‭ ‬همچنین‭ ‬مرغ‌های‭ ‬تخمگذار‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬دوره‭ ‬۶‭ ‬هفته‌ای‭ ‬۳۰۰‭ ‬تخم‭ ‬مرغ‭ ‬بگذارند‭. ‬دست‭ ‬یابی‭ ‬به‭ ‬اعداد‭ ‬فوق‭ ‬زمانی‭ ‬امکان‭ ‬پذیر‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬مرغ‭ ‬بتواند‭ ‬باهضم‭ ‬مناسب‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬و‭ ‬جذب‭ ‬آنها‭ ‬تغذیه‭ ‬کاملی‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬جا،‭ ‬سلامت‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬نقشی‭ ‬حیاتی‭ ‬در‭ ‬تولید‭ ‬گوشت‭ ‬و‭ ‬تخم‭ ‬مرغ‭ ‬دارد‭.‬

اقدامات‭ ‬کاربردی‭ ‬در‭ ‬مرغداری‌ها

یک‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬ضعیف،‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬کامل‭ ‬مصرف‭ ‬نخواهد‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬نشانه‌های‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬شکل‭ ‬تبدیل‭ ‬نامناسب‭ ‬مواد‭ ‬غذایی‭ ‬و‭ ‬آسیب‭ ‬دیدن‭ ‬روند‭ ‬رشد‭ ‬و‭ ‬تخمگذاری‭ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬ابتلا‭ ‬به‭ ‬اسهال‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬نوبه‭ ‬خود‭ ‬موجب‭ ‬خیس‭ ‬شدن‭ ‬بستر‭ ‬و‭ ‬پایین‭ ‬آوردن‭ ‬سلامت‭ ‬عمومی‭ ‬و‭ ‬مرگ‭ ‬و‭ ‬میر‭ ‬می‌باشد‭. ‬یکی‭ ‬دیگر‭ ‬از‭ ‬عوارض‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬ضعیف،‭ ‬بالا‭ ‬رفتن‭ ‬هزینه‌های‭ ‬تولید‭ ‬به‭ ‬شکل‭ ‬مصرف‭ ‬بیشتر‭ ‬غذا،‭ ‬بدون‭ ‬تولید‭ ‬گوشت‭ ‬و‭ ‬مرغ‭ ‬بیشتر‭ ‬است‭.‬
تعادل‭ ‬میکروبی‭ ‬در‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬پرنده‭ ‬امکان‭ ‬دارد‭ ‬تحت‭ ‬عوامل‭ ‬خارجی‭ ‬نیز‭ ‬قرار‭ ‬بگیرد‭. ‬که‭ ‬چند‭ ‬مورد‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬قرار‭ ‬زیر‭ ‬است‭:‬
•‭ ‬عفونت‭ ‬های‭ ‬روده‌ای‭ ‬ناشی‭ ‬از‭ ‬فعالیت‭ ‬ویروس‌ها،‭ ‬باکتری‭ ‬و‭ ‬پارازیت‌ها
•‭ ‬کیفیت‭ ‬غذا‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬هضم‭ ‬پذیری‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬وجود‭ ‬قارچ‌ها‭ ‬و‭ ‬مایکوتوکسین‌ها‭ ‬می‌باشد‭.‬
•‭ ‬کیفیت‭ ‬آب‭ ‬که‭ ‬شامل‭ ‬میزان‭ ‬PH‭ ‬،‭ ‬سختی‭ ‬و‭ ‬بارمیکروبی‭ ‬آن‭ ‬است‭.‬

درجه‭ ‬حرارت‭ ‬و‭ ‬مقدار‭ ‬رطوبت‭ ‬محیط

خوشبختانه‭ ‬شرایط‭ ‬فوق‭ ‬را‭ ‬میتوان‭ ‬با‭ ‬برخی‭ ‬اقدامات‭ ‬تحت‭ ‬کنترل‭ ‬درآورد‭. ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬عفونت‌ها‭ ‬را‭  ‬نیز‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬رعایت‭ ‬معیارهای‭ ‬ایمنی‭ ‬و‭ ‬زیستی‭ ‬و‭ ‬واکسیناسیون‭ ‬در‭ ‬مرغداری‌ها‭ ‬کنترل‭ ‬کرد‭. ‬کیفیت‭ ‬غذا‭ ‬و‭ ‬آب‭ ‬را‭ ‬هم‭ ‬با‭ ‬آزمایش‭ ‬و‭ ‬مراقبت‌‭ ‬و‭ ‬عملیات‭ ‬ضدعفونی‭ ‬می‌توان‭ ‬پیشگیری‭ ‬نمود‭. ‬استرس‭ ‬های‭ ‬آب‭ ‬و‭ ‬هوایی‭ ‬نیز‭ ‬بر‭ ‬همین‭ ‬منوال‭ ‬کاهش‭ ‬خواهند‭ ‬یافت‭.‬

پروبیوتیک‭ ‬ها

برای‭ ‬ارتقاء‭ ‬سلامت‭ ‬سیستم‭ ‬گوارشی‭ ‬پرندگان،‭ ‬مرغداران‭ ‬می‌توانند‭ ‬ازپروبیوتیک‌ها‭ ‬و‭ ‬پری‌بیوتیک‌ها‭ ‬استفاده‭ ‬کنند‭. ‬پروبیوتیک‌ها‭ ‬میکروب‌های‭ ‬زنده‭ ‬ای‭ ‬هستند‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬ارتقاء‭ ‬جمعیت‭ ‬میکروبی‭ ‬روده‭ ‬مورد‭ ‬استفاده‭ ‬قرار‭ ‬می‭ ‬گیرند‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬طبیعی‭ ‬باکتریهای‭ ‬بیماری‌زا‭ ‬را‭ ‬کنترل‭ ‬می کنند‭. ‬این‭ ‬مواد‭ ‬باعث‭ ‬می‌شوند‭ ‬که‭ ‬مرغ‌ها‭ ‬بتوانند‭ ‬پتانسیل‌های‭ ‬ژنتیکی‭ ‬خود‭ ‬را آشکار‭ ‬نمایند‭.‬
تعدادی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬پروبیوتیک‌ها‭ ‬عبارتند‭ ‬از
Sacchromyces Boulardii
Bacillus Subtilus
Aspergillus Oryzae 

ماهنامه دام و کشت و صنعت -  شماره ۲۰۲  -  سال ۱۳۹۵
 

ماهنامه دام و کشت و صنعت پنجره ای به آگاهی و دانش