افسانه ابراهیمی
به نقل از ماهنامه دانشبنیان؛ نوشجان کردن حشرات بهجای استیک، میتواند بهعنوان راهکاری مثبت در کاهش انتشار گازهای گلخانهای مرتبط با پرورش دام مطرح شود. به گفته محققان با جایگزین کردن نصف مقدار گوشتی که در دنیا مصرف میشود با ملخ و انواع لارو، استفاده از مراتع به حداقل 30 درصد کاهش پیدا میکند و به این ترتیب انتشار گازهای گلخانهای به مقدار قابل توجهی کم میشود.
علاقه نداشتن مشتریان به خوردن حشرات، یکی از مهمترین چالشها در محدود شدن مصرف آنهاست. حتی یک افزایش کوچک در این زمینه با مزایای زیادی همراه خواهد بود. برای حل این مشکل پیشنهاد شده در پارهای از غذاهای بستهبندی شده از حشرات بهعنوان یک افزودنی استفاده شود.
با جمعآوری دادههای سازمان خواروبار جهانی (فائو) دانشمندان اثرات مصرف گوشت و منابع جایگزین آن را بر محیطزیست مورد مقایسه قرار دادهاند که این اولین پژوهش در نوع خود است. نتایج این پژوهش که به سفارش برنامه امنیت غذایی انگلستان و با همکاری دانشگاه کشاورزی اسکاتلند، دانشگاه یورک، انستیتو فناوری کارلزروه و مرکز تحقیقات هوا و اقلیم شناسی استرالیا صورت گرفته، در مجله «امنیت غذایی در جهان» به چاپ رسید.
نتایج نشان میدهد که کاربرد حشرات و جایگزینهای دیگر مانند دانههای پروتئینی سویا از دیدگاه کشاورزی پایدار بهترینها هستند؛ زیرا با حداقل انرژی و کاربرد زمین کشاورزی به دست میآیند. درحالی که گوشت گاو بدترین انتخاب در این میان به حساب میآید. برخلاف پژوهشهای پیشین و از دیدگاه تولید و کشاورزی پایدار، گوشت رشد داده شده در محیط آزمایشگاه از مرغ یا تخممرغ گزینه بهتری به حساب نمیآیند؛ زیرا به مساحت برابری از زمین و انرژی بالاتری برای تولید نیازمند است.
تیم تحقیقاتی اعلام کرده با نصف شدن مصرف فرآوردههای حیوانی از طریق استفاده از حشرات یا سایر جایگزینهای پروتئینی، 1680 هکتار زمین در دنیا از زیرفشار تولید خارج میشود که از کل مساحت انگلستان، 70 برابر بیشتر است.
صرفهجوییهای مشابهی میتواند با تغییر الگوی مصرف متداول به سمت استفاده بیشتر از گوشت مرغ و تخممرغ به دست آید. روشن شده که زمین مورد نیاز برای تهیه این مواد تنها اندکی بیشتر از حجم مشابهی از حشرات و جایگزینهای گوشت خواهد بود.
علاوه بر انتشار حجم قابل توجهی گازهای گلخانهای، دامپروری امروزی اثرات محیطزیستی دیگری هم دارد. در دنیا، چراگاهها دو برابر سطح زمینهای زراعی را تشکیل میدهند و یک سوم کل محصولات را مصرف میکنند.
مدیر پژوهش، دکتر پیتر الکساندر از دانشکده علوم زمینشناسی دانشگاه کشاورزی اسکاتلند، میگوید :«مجموعهای از تغییرات کوچک در رفتار مصرفکنندگان مانند جایگزینی گوشت گاو با مرغ یا سایر جایگزینها مثل حشرات و سویا، کاهش اتلاف و از دست رفتن موادغذایی و همچنین بهره بردن از حشرات در غذاهای بستهبندی شده و تلاش برای معرفی آنها بهعنوان ماده غذایی به صرفهجویی در زمین کشاورزی و ایجاد سیستمهای پایدار تولید میانجامد».
دکتر دامنیک موران، استاد دانشگاه یورک و دانشگاه کشاورزی اسکاتلند، توضیح میدهد :«چالشهایی که امروزه صنعت کشاورزی در دنیا با آن روبهرو است، در حال افزایش هستند. این مطالعه برخی از منابع جایگزین غذایی را که میتوانیم در آینده نزدیک بهعنوان راهحلهایی برای کاهش خسارات به محیطزیست درنظر بگیریم، نشان میدهد».
به گزارش فرارو، شاید اگر هر کدام از ما بشنویم که در کشورمان حشرات خوراکی پرورش پیدا میکند، برایمان مشمئزکننده باشد؛ اما چند سالی است که پرورش این حشرهها مورد توجه افرادی قرار گرفته است (البته پرورش بهداشتی و مطابق با اصول شرعی). چند سال پیش بود که سازمان فائو اعلام کرد که خوردن حشرات میتواند تا حدی از میزان گرسنگی در جهان بکاهد. همچنین در مبارزه با سوءتغذیه، کاهش آلودگی هوا و بالارفتن سطح بهداشت جهانی نقش موثری داشته باشد.
بر اساس گزارشهای جهانی در حال حاضر 44 نوع حشره خوراکی در جهان استفاده میشود به گفته مشاور رئیس سازمان دامپزشکی ممکن است در آینده در کشورمان اتفاقات زیادی در رابطه با پرورش حشرات خوراکی رخ دهد؛ بهخصوص که جنبه صادراتی و ارزآوری آن برای کشورمان میتواند بسیار زیاد باشد.
نشریه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۱۷ و ۲۱۸ - سال ۱۳۹۷
کارشناسان ما در مورد مشکلات تولید محصولات، که نمیتوانید برای آن جوابی پیدا کنید؛ میتوانند به شما کمک کنند
info@iranAgriMagazine.com