دین مبین اسلام با بیانی روشن در همه امور و شئون زندگی انسان اعم از حاكمیتی، شهروندی، اجتماعی و فردی ارائه طریق كرده است. قوانین شرع مقدس اسلام آنقدر موشكافانه، عمیق و جامع است كه هیچ امری از امور زندگی را بدون ارائه راهكار وا نمیگذارد و عجب آنكه این ارائه طریق همواره مطلوبترین است و از این رو حكمت در دین مبین اسلام جایگاهی بس والا پیدا میكند چرا كه در هر یك از قوانین آن رازی و در هر كدام از احكام آن حكمتی نهفته است. اگر حكیمانه نگریسته شود ...؟! و یكی از این امور مهم زكات است "زكات" در لغت معنای پاكی و رشد نمو میدهد اما در قرآن دامنه كاربردی آن معنای بسیار وسیعتر پیدا میكند، زكات علم، زكات نفس، زكات مال و... اخیراً در وزارت جهاد كشاورزی موضوع زكات و نحوه استفاده از عواید آن در جهت ارتقاء بهرهوری بخش كشاورزی در راستای كمك به محرومین در جهت محرومیتزدائی در چهره شهرها و روستاها مورد توجه جدی قرار گرفته و ساز و كار عملیاتی نمودن آن با تلاش دست اندركاران این امر مهم در حوزه نمایندگی ولی فقیه با همكاری كمیته امداد آماده شده است.
قرار است بخشی از زكات جمعآوری شده در مناطق روستایی توسط كمیته امداد امام خمینی -ره- با هماهنگی وزارت جهاد كشاورزی در همان روستاها صرف توسعه زیر ساختهای بخش و مرمت قنوات و كانالها و... گردد. خاطر نشان میسازد، هفت قلم از نه محصولی كه در احكام اسلامی مشمول پرداخت زكات واجب هستند -گندم، جو، خرما، كشمش، طلا، نقره، شتر، گاو و گوسفند - در زمره محصولات بخش كشاورزی قرار دارند كه در جای خود نشانگر توجه ویژه اسلام به امر كشاورزی است.
اهمیت موضوع زكات دستمایه تهیه گزارشی از سوی مجله دام و كشت و صنعت با دستاندركاران شورای زكات در وزارت جهاد كشاورزی و كمیته امداد امام خمینی -ره- گردید كه در ادامه از نظر میگذرد.
حجت الاسلام و المسلمین مرتضی مهاجری مسئول پیگیری زكات وزارت جهاد كشاورزی روحانی فاضلی كه با روحیهای امیدوارانه و مثبتنگر به رونق كسب و كار در كشاورزی، اشتغال جوانان و افزایش تولید مینگرد و به همین جهت پس از ۲۵ سال تحصیل و تدریس در قم ابتدا به امور مساجد و برگزاری همایشها و سمینارها در تهران میپردازد و اینك چند سالی است بهرهگیری از زكات در بخش كشاورزی را وجه همت خود قرار داده است.
وی در گفتگو با نشریه دام و كشت و صنعت با بیان اینكه پرداخت زكات را پیامبر اكرم -ص- واجب نمودهاند، اظهار داشت: در احكام اسلامی ۹ محصول بهعبارت: گندم، جو، خرما، كشمش، طلا، نقره، شتر، گاو و گوسفند مشمول پرداخت زكات هستند كه از اقلام مذكور هفت قلم آن در زمره محصولات بخش كشاورزی میباشند با توجه به این موضوع، از بدو شروع مسئولیت حضرت آیت ا ... عالمی بهعنوان نماینده ولی فقیه در وزارت جهاد كشاورزی شورای زكات با حضور كلیه معاونتهای وزارتخانه و مسئولینی از حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد كشاورزی استانها تشكیل گردید و ضمن هماهنگی با مسئولین كمیته امداد امام خمینی -ره- از جمله جلسه با ریاست كمیته اقای مهندس فتاح -قائم مقام شورای عالی زكات- تصمیم گرفته شد زكات جمع آوری شده در استانها به سمت مسائل كشاورزی سوق داده شود. كه خوشبختانه این اتفاق حاصل شد.
وی افزود: سال گذشته پس از اخذ فتوا از محضر مقام معظم رهبری مقرر گردید، زكات با رویكرد محرومیت زدایی در زیرساخت بخش كشاورزی بویژه در آب و خاك نیز هزینه گردد. بهعنوان مثال احیاء قنوات، پمپاژ، احداث كانال و ... كه در این میان مسئله قنوات با توجه به اهمیت آن در آبیاری در اولویت قرار دارد.
مشاور نماینده ولی فقیه گفت: در حوزه نمایندگی ولیفقیه در امر زكات در ۳ ماهه نخست سال جاری مبلغ ۱۴۰ میلیارد تومان زكات جمعآوری شده است.
وی افزود: زكات جمع آوری شده طبق دستوری كه از حاكم شرع در اختیار است صرف امور خیریه و عام المنفه میشود و در این امر ما تابع دستور هستیم.
اثر مستقیم زكات در افزایش سطح زیركشت
و خودكفایی محصولات كشاورزی
انتظاری كه از سال ۷۳ با هدف مشاهده آثار خدمات خود و لذت معنوی و اخروی خدمت در كمیته امداد امام خمینی -ره - را آغاز كرد در ابتدا مسئولیت مدیریت كمیته امداد در دامغان را عهدهدار بود. وی ۳ سال نیز قائم مقام كمیته امداد در كردستان و ۸ سال مسئول كمیته امداد در استان سمنان را در پرونده كاری خود دارد، اینك نیز یك سال است مدیر كل امور اجرایی زكات كمیته امداد است. اكنون در جایگاه مسئولیت موضوع پر اهمیت هماهنگی و پیگیری مسائل مربوط به زكات در بخش كشاورزی با وزارت جهاد كشاورزی و گفتگوی خود با نشریه را با این مطلب آغاز میكند: زكات اثر مستقیم بر افزایش سطح زیر كشت و خودكفایی تولید محصولات كشاورزی دارد .
وی در تشریح این سخن میگوید، وقتی ما معنویات را سرلوحه فعالیت خود قرار میدهیم كار خود به خود بركت پیدا میكند. پرداخت زكات نیز یك امر معنوی است وقتی كسی زكات میدهد یك منطقه احیاء میشود. در آن منطقه روزی میآید این یعنی اثر مستقیم زكات بر كشاورزی، دامداری و ... بخش غیر مستقیم به این صورت است كه با پرداخت زكات ناخالصی از مال خارج شده و موجب نزول بركات میگردد كه این مباحث بصورت پیوست فرهنگی طرح زكات آمده است.
ایشان در ادامه افزود: در ابتدای شكل گیری ستاد احیاء زكات در سال ۱۳۸۳ حاج آقای قرائتی با نظر مقام معظم رهبری پیشنهاد دادند كمیته امداد به عنوان قائم مقام رئیس ستاد و دبیرخانه فعال باشد كه یكی از اعضای اصلی ستاد، وزارت جهاد كشاورزی بودند. در آبان سال ۹۰ قانون زكات به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسید و طی آن ۱۱ ارگان مسئول شورای زكات شدند كه ریاست این شورا بهعهده نماینده ولی فقیه است و كمیته امداد به عنوان قائم مقام رئیس شورا و دبیرخانه ایفای نقش مینمایند و طبق تبصره ذیل ماده ۱ مسئولیت جمعآوری و هزینه كرد آن بهعهده دبیرخانه است. مطابق تبصره ۴ قانون مذكور كمیته امداد به عنوان دبیرخانه مكلف است هر سال به شورای عالی و كمیسیون اقتصادی و فرهنگی - بهعنوان ناظر - گزارش عملكرد ارائه بدهد.
نیاز به اطلاعرسانی و فرهنگسازی
انتظاری اظهار داشت: قانونی محكمتر از قانون زكات نداریم چون علاوه بر تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان با انتصاب حضرت آیت ا ... عالمی از سوی مقام معظم رهبری و تایید تشكیل شورا این شورا مشروعیت ویژهای پیدا كرده است و هر كدام از اعضای شورا در آن نقش ذاتی دارند، كه در صورت انجام آن اتفاقات خوبی در زمینه زكات خواهد افتاد هرچند در این زمینه از مطبوعات و رسانهها استفاده چندانی نشده است. كه باید از ظرفیت آنها خصوصاً رسانه ملی كه وظیفه فرهنگسازی، اطلاعرسانی و ارتباط عمومی را بهعهده دارد برای تهیه گزارش و اخبار بهرهگیری بیشتری صورت پذیرد همینطور از سازمان تبلیغات اسلامی برای فرهنگسازی باید بیش از پیش بهره جست.
بخش زكات در كمیته امداد امام خمینی -ره- دایر است
وی گفت: ریاست كمیته امداد امام خمینی به عنوان قائم مقام رئیس شورا و دبیر دستور اكید دادهاند تا از درآمد حاصل زكات در امر توانمندی مددجویان استفاده گردد و به همین جهت حكم حوزه های امدادی تطهیر مسكن و ساختمان، اشتغال و خودكفایی و حمایت و مودت خانواده سهم خودشان را در امر رفع مشكل مددجویان تحت پوشش اعمال كنند تا با درآمد زكات بشود بخشی از نیاز مددجویان عزیز مرتفع گردد.
دبیرخانه شورای زكات علاوه بر زكات واجب با تبلیغ چهره به چهره با بسیاری از دامداران و كشاورزان خصوصاً باغداران عزیز نسبت به جمعآوری كمك های این عزیزان در قالب زكات مستحبی نیز اقدام نموده كه طرح -شجره طیبه- از این جمله طرحهای موفق بود.
به این صورت كه عزیزان با پلاك زدن یك یا چند درخت مثمر با نیت قربت الی الله در قالب زكات مستحبی ثمره و میوه این درختان را در اختیار دبیرخانه قرار داده تا نسبت به توزیع بین نیازمندان اقدام گردد. بهطور مثال در شهرستان شاهرود از استان سمنان باغداری كه برادر بزرگوار شهید میباشد و پلاك كوبی تعدادی از درخت انگو كل ثمره را در اختیار دبیرخانه قرار داده و به گفته خودش در سال بعد میزان برداشت از هر هكتار بهطور چشمگیری افزایش یافته و بهگونهای كه از میانگین پیشبینی سازمان های كشاورزی و .. نیز بیشتر محصول داده است كه از این دست نمونه ها در اكثر استان ها یافت می شود.
پیش بینی تشكیل ۱۵۰۰۰ شورای زكات در روستاها
انتظاری اظهار داشت: جهت تشكیل حداقل ۱۵۰۰۰ شورای زكات روستاها اقدامات اولیه صورت گرفته به گونه ای كه ما در هر روستا یك شورا زكات داشته باشیم كه با نظارت دبیرخانه شورای زكات همان شهرستان نسبت به جمعآوری و توزیع زكات در همان محل بین نیازمندان اقدام نماید.
وی همچنین یادآور شد كه زكات حتی اثر مستقیم در افزایش تولیدات، رشد جامعه،كسب لقمه حلال می تواند در امر فقرزدایی نیز نقش بهسزایی داشته باشد كه امید داریم با احیاء این فریضه الهی بتوان فقر را ریشه كن كرد.
ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۰۹ - سال ۱۳۹۶
کارشناسان ما در مورد مشکلات تولید محصولات، که نمیتوانید برای آن جوابی پیدا کنید؛ میتوانند به شما کمک کنند
info@iranAgriMagazine.com